Al jaren geleden heb ik besloten om geen plastic boterhamzakjes meer te kopen. Zoveel plastic, dat ging mij aan het duurzame hart. Intussen zijn de plastic zakjes al lang op en blijken bakjes ook heel goed te functioneren. Maar soms is een zakje toch wel handig. Speciaal daarvoor zijn er de wasbare boterhamzakjes. En die zijn natuurlijk het allerleukste als je ze zelf maakt.
Stofkeuze
Voor zo’n zakje heb je niet veel stof nodig. Daarom leek het me in eerste instantie een ideaal project voor restverwerking. Maar let op! Je kunt niet zomaar elk stofje gebruiken.
Doorgelekte boterham
Ik weet niet wat jij op je brood smeert, maar ik ben wel van de pesto, tapenade en humus. Als je niet oplet kan dat aardig door je zakje heen lekken en raakt de hele inhoud van je tas vet of nat. Daarom is het belangrijk de binnenkant van je boterhammenzakje van een waterafstotend materiaal te maken.
Je kunt het beste kiezen voor geplastificeerd katoen of (ECO) PUL. PUL is een ademend, waterafstotend materiaal dat bijvoorbeeld ook gebruikt wordt in wasbare luiers en maandverband.
Kies voor eco of oeko-tex
Je wil je boterham nog veilig kunnen opeten en daarom is het goed het zakje te maken van stof met een keurmerk. Oeko-tex geeft aan dat je stof geen schadelijke stoffen bevat. Je weet dan nog niet wat de ecologische impact van je materiaal is, maar voor je boterhammen is het al een hele geruststelling.
Een biologische stof heeft doorgaans sowieso wel het oeko-tex keurmerk. Daarmee zit je dubbel veilig: en geen schadelijke stoffen en beter voor het milieu!
Waar te koop?
Biologisch, gelamineerd katoen koop je bij Sew Natural.
PUL heb ik gevonden bij Studio Spatz (eco) en KickenStoffen.
Er zijn vast meer winkels waar je deze stoffen kunt kopen, maar dit scheelt je vast een hoop zoekwerk.
Mint PUL in de aanbieding
PUL was alleen maar per hele meter te koop. Ik heb dus nog genoeg voor zeker 12 boterhamzakjes in de kleur mint. Voor €4,30 inclusief verzending, ontvang je een stukje PUL op maat geknipt voor dit project. Een stukje bestellen kan door een mail te sturen.
Wat heb je nodig?
Voor een boterhamzakje van 16 cm x 18 cm heb je twee lapjes nodig van 20 cm x 40 cm inclusief naadtoeslag (1x katoen en 1x gelamineerd katoen/PUL). Verder heb je twee stukjes klittenband nodig van 3 cm en naaigaren nodig.
Klittenband
We beginnen met de sluiting. Als je zakje eenmaal in elkaar zitten kun je het klittenband namelijk niet meer makkelijk bevestigen.
Voor het plaatsen van het klittenband moet je even nadenken wat de binnenkant en wat de buitenkant wordt. Op de foto zie je hoe ik het klittenband geplaatst heb. De stukjes zitten 2 cm vanaf de bovenrand. Ik heb ze ook 2 cm vanaf de zijkanten gedaan. Bij het volgende zakje zou ik ze iets meer naar het midden plaatsen. Houd dan 3 tot 4 cm aan.
Ik heb het harde klittenband op de PUL bevestigd en het zachte aan het katoen. Je kunt het klittenband met een rechte steek rondom vastnaaien.
Zijnaden
Je vouwt 17 cm van de stof om met de goede kanten op elkaar. Je kunt nu de zijnaden stikken, zowel van de katoen als de PUL. De bovenste 1 cm laat je open. Dit kun je markeren met kleermakerskrijt.
Let op dat het klittenband bij de PUL op het uitstekende reepje stof zitten. Bij het katoen zit de klittenband nu aan de binnenkant. Houd bij twijfel de foto’s aan.
Vorm
Je zakje krijgt meer vorm als je aan de onderkant van de naden een hoekje weg naait. Zo ontstaat er ruimte voor je boterham.
Ik heb vanaf de hoek gemeten op 2,5 cm genaaid. Het is fijn eerst een lijn te trekken met kleermakerskrijt, zodat je ziet dat je stiklijn haaks op de zijnaad komt. Ook dit doe je bij beide zakjes.
2 worden samen 1
Je hebt nu twee losse zakjes die je aan elkaar gaat maken. Een van de zakjes draai je binnenstebuiten. Het andere zakje doe je met de goede kant buiten en schuif je in het andere zakje. Zo kun je de open randen op elkaar spelden met de goede kanten van de stoffen tegen elkaar.
Waar de naden op elkaar komen is het spannend. Speld daarom een haakse speld precies op de naad, zodat je kunt zien dat beide lagen gelijk zitten.
Het naaien heb ik in twee etappes gedaan. Eerst heb ik de klep genaaid (twee korte kantjes en de lange bovenrand). Daarna heb ik de binnenrand genaaid. Let bij beide op dat je niet verder naait dan het stiksel van de zijnaad.
Ook belangrijk: je hebt een keergat nodig om je project weer binnenstebuiten te kunnen keren. Ik heb hiervoor midden op de sluitklep een opening gelaten van 7 cm.
Hoekjes afknippen
Voor een mooie klep is het belangrijk dat je de hoekjes afknipt. Anders heb je te veel naadtoeslag in de hoeken zitten en worden het frommeltjes. Knip de hoeken daarom schuin af. Blijf 2 tot 3 mm van het stiksel vandaan.
Omkeren en doorstikken
Je kunt het zakje nu keren via het keergat. Speld de randen goed op elkaar, zodat de naad echt in de vouw zit. Normaal gesproken zou ik adviseren dit te strijken, maar dat gaat niet met PUL. Vervolgens stik je de randen door en klaar is je boterhammenzakje.
